Temel Psikolojik Kavramlar Test 5 – PDR ÖABT

Bir bilim insanı, kariyerinin zirvesinde olmasına rağmen, yeni projeler üretmek ve insanlığa fayda sağlamak için gece gündüz çalışmaktadır. Oysa birçok kişi, onun artık dinlenmesi gerektiğini düşünmektedir. Bu bilim insanının en çok hangi ihtiyaç düzeyinde olduğu söylenebilir?

Bir üniversite öğrencisi, sınavlarından önce yoğun kaygı yaşamakta ve sık sık geçmişte ailesinin başarısızlıklarını hatırladığını söylemektedir. Ancak bu kaygıyı doğrudan dile getirmek yerine, sürekli olarak arkadaşlarının yeterince çalışmadığını ve başarısız olacaklarını vurgulamaktadır.

Bu durum Freud’un savunma mekanizmalarından hangisi ile en iyi açıklanır?

Bir araştırmada, çocukluk döneminde zorluklar yaşamış ancak dürüstlük, adalet ve sorumluluk gibi değerleri benimsemiş bireylerin, yetişkinliklerinde etik kurallara sıkı sıkıya bağlı kaldıkları gözlemlenmiştir. Aynı araştırmada, benzer çevresel koşullara maruz kalmış ancak zaman zaman etik dışı davranışlar sergileyebilen bireylere de rastlanmıştır.

Bu durum, karakter gelişiminin hangi temel özelliğini en iyi açıklar?

Freud’a göre süperego, bireyin ahlaki ve toplumsal normlara uygun hareket etmesini sağlayan kişilik bileşenidir. Aşağıdaki durumlardan hangisi süperegonun baskın olduğuna dair bir örnek olabilir?

Zeynep, yeni iş arkadaşını ilk gördüğünde onun çok disiplinli biri olduğunu düşünmüştür. Zaman geçtikçe iş arkadaşının bazen dikkatsiz olabileceğini fark etmesine rağmen, hala onu disiplinli biri olarak algılamaya devam etmektedir. Zeynep’in bu algısı Sosyal Algıyı Etkileyen Faktörler arasından aşağıdaki kavramlardan hangisi ile açıklanabilir?

Erikson’un psikososyal gelişim kuramına göre bireylerin gelişiminde belirli kriz dönemleri bulunmaktadır. 45 yaşındaki bir birey, toplum için faydalı olma arayışına girmiş, gençlere rehberlik etmeye başlamış ve yeni projeler üretmek için çaba göstermektedir.

Bu bireyin içinde bulunduğu psikososyal gelişim aşaması aşağıdakilerden hangisidir?

Bir iş yerinde çalışan iki kişiden biri, her zaman doğruyu söylemesi ve dürüstlüğü ile tanınırken diğeri, işini titizlikle yapmasına rağmen zaman zaman küçük yalanlara başvurabilmektedir. Bu örnek, kişilik ve karakter arasındaki farkı açıklamak için nasıl değerlendirilebilir?

Yeni doğan ikiz kardeşlerden biri hareketli ve dışa dönük bir yapıya sahipken, diğeri daha sakin ve içe dönüktür. Aynı aile ortamında büyümelerine rağmen bu farklılıklarını erken yaşlardan itibaren korumuşlardır. Bu durum, kişilik gelişiminde hangi faktörün etkisini en iyi açıklar?

İki farklı iş görüşmesine giren adaylardan biri açık fikirli, maceraperest ve yaratıcı olarak tanımlanırken, diğeri titiz, sorumluluk sahibi ve planlı biri olarak değerlendirilmiştir.

Bu adaylar, Beş Büyük Kişilik Kuramı açısından sırasıyla hangi kişilik boyutları ile ilişkilendirilebilir?

Rotter’in Beklenti Kuramı’na göre, bireylerin başarıları ya da başarısızlıkları dışsal ya da içsel faktörlere bağlanabilir. Aşağıdakilerden hangisi dışsal kontrol odağına sahip bir bireyin düşünce tarzına örnek olarak verilebilir?

Carl Rogers’a göre bireyin psikolojik olarak sağlıklı olabilmesi için koşulsuz kabul görmesi önemlidir. Aşağıdaki durumlardan hangisi bu kavramın bir örneğidir?

Ahmet, kalabalık bir ortamda yeni insanlarla tanışırken, insanların onun hakkında nasıl bir izlenime sahip olduğunu ve davranışlarını nasıl yorumladıklarını merak etmektedir. Ahmet’in içinde bulunduğu bu durum, sosyal psikolojinin hangi kavramıyla ilgilidir?

Ali, ilk kez tanıştığı bir kişinin şık giyimli, özgüvenli ve kendinden emin olduğunu gördüğünde onun başarılı ve zeki biri olduğunu düşünmektedir. Bu durum hangi kavramla açıklanabilir?

Bir şirkette insan kaynakları departmanı, çalışanların iş performansı ile kişilik özellikleri arasındaki ilişkiyi belirlemek için bir değerlendirme yapmaktadır. Araştırma sonucunda, bazı çalışanların görevlerini zamanında tamamladığı, detaylara önem verdiği ve uzun vadeli hedeflerine ulaşmak için planlı bir şekilde hareket ettiği gözlemlenmiştir. Ancak diğer bazı çalışanların, ani değişikliklere kolay uyum sağlayamadığı ve esneklik gerektiren durumlarda zorlandığı tespit edilmiştir.

Beş Büyük Kişilik Kuramı’na göre, bu çalışanların hangi kişilik özelliğinin yüksek olduğu, ancak hangi özelliğinin daha düşük seviyede olabileceği söylenebilir?

Bir öğrenci, sınavdan düşük not aldığında bunun nedenini "Öğretmenin soruları adil hazırlamaması" olarak değerlendirirken, bir başka öğrenci aynı durumda "Daha çok çalışmalıydım" şeklinde bir açıklama yapmaktadır. Bu iki öğrencinin farklı tepkileri, kişilik gelişimi açısından hangi faktörle açıklanabilir?