Psikolojik Danışma: Kuram, İlke ve Teknikleri Test 1 – PDR ÖABT

Bir psikolojik danışman, danışma sürecinde danışanının sorunlarını tanımlamasına ve içgörü kazanmasına yardımcı olur. Bu aşamada danışan, yaşadığı sıkıntıların nedenleri üzerinde düşünmeye başlar, problem çözme stratejileri geliştirmeye yönelik farkındalığı artar. Danışman, danışana açık uçlu sorular yönelterek, duygularını ve düşüncelerini derinlemesine keşfetmesini sağlamaktadır.

Bu süreç, psikolojik danışma sürecinin hangi aşamasıyla en çok ilişkilidir?

Gestalt terapisi, bireyin "şimdi ve burada" deneyimine odaklanan bir yaklaşımdır ve psikoterapi alanında çeşitli avantajları bulunmaktadır. Aşağıdakilerden hangisi Gestalt terapisinin güçlü yönlerinden biri değildir?

Transaksiyonel Analiz Kuramı’nda bireyler arası iletişimde farklı transaksiyon (iletişim) türleri görülmektedir.

Bir öğretmenin öğrencisine sert bir şekilde “Dersine neden çalışmadın?” diye sorması ve öğrencinin başını eğerek üzgün bir şekilde “Özür dilerim öğretmenim, daha çok çalışacağım.” şeklinde cevap vermesi hangi transaksiyon türüne örnektir?

Bir psikolojik danışman, danışanına sürekli olarak "Eğer insanlar seni beğenmiyorsa, seninle bir problem var demektir!" gibi olumsuz ve mantıksız düşüncelerini sorgulamayı önerir. Danışana, bu tür düşüncelerle dalga geçmesi ve onları daha gerçekçi ve sağlıklı bir şekilde değerlendirmesi gerektiğini söyler. Psikolojik danışmanın hangi psikoterapi kuramını benimsediği söylenebilir?

Bir psikolojik danışman, danışanına hedeflerini netleştirmesi için şu soruları yöneltmektedir:

• “Bu hedef sizin için neden önemli?”
• “Bu amaca ulaşmanız sizin hayatınızı nasıl değiştirecek?”
• “Bu hedefin sizin değerlerinizle nasıl bir ilişkisi var?”

Danışmanın bu sorularla desteklediği amacın kişiselleştirilmesi sürecinin temel amacı aşağıdakilerden hangisidir?

Lise 3. sınıf öğrencisi Ahmet, rehberlik servisine başvurduğunda, derslerinde başarısızlık ve sosyal kaygılar nedeniyle depresif hissettiğini ifade eder. Öğretmeni, Ahmet’in bu kaygılarının altında yatan sebebin, öz-yeterlilik duygusunun eksikliği ve toplumsal uyum sorunları olduğunu düşünerek, çözümler önerir. Ahmet’e, toplumsal ilişkilerdeki yetersizlik duygusunun ve gelecekle ilgili kaygılarının çözülmesi gerektiğini belirterek, onun sosyal becerilerini geliştirmeye yönelik çalışmalar yapmayı planlar.

Buna göre, öğretmenin önerdiği çözüm hangi psikolojik ekolü benimsemektedir?

Bir psikolojik danışman, danışanının duygularını daha iyi anlamak ve ona farkındalık kazandırmak için çeşitli p. danışma teknikleri kullanır.

Danışan: “Son zamanlarda işlerim çok yoğunlaştı, sürekli yetiştirmem gereken projeler var ve artık kendimi çok yorgun hissediyorum.”

Danışman aşağıdaki yanıtlarından hangisiyle duygu yansıtma becerisini en doğru şekilde kullanmıştır?

Bir grup arkadaş arasında yapılan sohbet sırasında, Ayşe, sık sık Murat'ın sürekli olarak ona karşı sinirli davrandığını ve onu küçümsediğini söyler. Ancak, Ayşe'nin birkaç hafta önce Murat’a karşı öfke duyduğu ve onunla tartışmaya girdiği bilinir. Ayrıca, Ayşe’nin kendi başarılarını başkalarına göre abartarak anlatması ve Murat’ın başarılarını görmezden gelmesi gözlemlenmiştir.

Bu durumda, Ayşe'nin davranışları hangi savunma mekanizmasına örnek teşkil etmektedir?

Danışan: Son zamanlarda iş yerinde sürekli hata yapıyorum. Kesinlikle başarısız biriyim. Ne yaparsam yapayım, kimse beni ciddiye almıyor.

Terapist: Görünüşe göre kendinizle ilgili bazı olumsuz düşünceleriniz var. Hatalarınızın sizi tamamen başarısız biri yaptığına inanıyorsunuz. Bu düşünceyi kanıtlayan ve çürüten kanıtlar üzerinde duralım.

Danışan: Evet, çünkü hep hata yapıyorum.

Terapist: Gerçekten her zaman hata mı yapıyorsunuz? Yoksa sadece son birkaç olayı genelleyerek mi değerlendiriyorsunuz?

Danışan: Aslında her zaman hata yapmıyorum ama son zamanlarda üst üste birkaç hata oldu.

Terapist: Peki, bu hataların sizi tamamen başarısız biri yaptığını söylemek adil mi? Yoksa bu, düşünce çarpıtması olabilir mi?

Danışan: Sanırım biraz abartıyorum. Hatalarım var ama bu tamamen başarısız olduğum anlamına gelmez.

Bilişsel terapiye göre, danışanın yukarıdaki oturumda ifade ettiği düşüncelerden hangisi otomatik düşüncelerden olamaz?

Bir psikolojik danışman, danışanına terapi sürecinde sıcak, empatik ve yargılamadan uzak bir ortam sunmayı hedeflemektedir. Seans boyunca danışanın duygularını özgürce ifade etmesine olanak tanır ve onu olduğu gibi kabul eder. Danışan, kendi içsel potansiyelini keşfederek sorunlarını çözebileceğine inandırılır. Danışman, yönlendirici olmaktan çok, danışanın kendi farkındalığını artırmasına yardımcı olmaya çalışmaktadır.

Bu psikolojik danışman, aşağıdaki yaklaşımlardan hangisini benimsemiş olabilir?

Bir danışan, ilişkilerinde sürekli olarak bir içsel çatışma yaşadığını belirtir. Başkalarına karşı hem sevgi hem de öfke duyduğunu, aynı anda hem onlara bağımlı olmak istediğini hem de bağımsızlık arzusuyla ilişkilerden uzaklaşmak istediğini ifade eder. Terapist, danışanın bu zıt duygularını fark etmesine yardımcı olarak, içsel çatışmalarını kabul etmesini ve her iki duyguyu da yaşamasını sağlar. Terapist, danışana bu duyguları daha sağlıklı bir şekilde kabul etmesini öğretir ve çatışmalarını çözmeye yönelik farkındalık yaratır.

Bu terapötik yaklaşım hangi ekol ile uyumludur?

Bir psikolojik danışman, danışanının duygularını daha net anlaması için şu diyaloğu gerçekleştirir:

Danışan: "Beni kimse sevmiyor, herkes benden uzaklaşıyor."
Danışman: "Bunu biraz daha açabilir misin? Kimlerden bahsediyorsun? Son zamanlarda seni üzen bir olay oldu mu?"

Danışmanın bu sorusu, aşağıdaki terapötik becerilerden hangisine örnek olarak gösterilebilir?

Bir psikolojik danışman, seans sırasında danışanının göz teması kurmaktan kaçındığını ve düşük bir ses tonuyla konuştuğunu fark eder. Danışan, “Kimse beni gerçekten önemsemiyor, ne söylesem de fark etmiyor.” şeklinde bir ifade kullanır.

Bu noktada danışman, "Anladığım kadarıyla kendini yalnız ve değersiz hissediyorsun. İnsanların seni önemsemediğini düşündüğünde nasıl hissettiğini biraz daha açmak ister misin?" diyerek yanıt verir.

Danışmanın burada kullandığı terapötik beceri aşağıdakilerden hangisidir?

Albert Ellis’in Akılcı Duygusal Davranış Terapisi'nde (ADDT) kullanılan "Araba Modeli" metaforu, insan davranışlarını açıklamak için geliştirilmiştir. Bu modele göre, duygular ve davranışlar bir arabanın hareketiyle benzer şekilde ele alınır. Modelde, arabanın motoru ve direksiyon mekanizması bireyin hangi bileşenine karşılık gelmektedir?

Aşağıdaki özelliklerden hangisi insancıl kuramların temel bir özelliği değildir?