Ünitenin Diğer Testleri
Psikolojik Danışma: Kuram, İlke ve Teknikleri Test 1
Psikolojik Danışma: Kuram, İlke ve Teknikleri Test 2
Psikolojik Danışma: Kuram, İlke ve Teknikleri Test 3
Psikolojik Danışma: Kuram, İlke ve Teknikleri Test 4
Psikolojik Danışma: Kuram, İlke ve Teknikleri Test 5
Psikolojik Danışma: Kuram, İlke ve Teknikleri Test 6
Psikolojik Danışma: Kuram, İlke ve Teknikleri Test 7
PDR ÖABT online deneme sınavı ve diğer ünitelerden testleri buradan çözebilirsiniz.
Psikolojik Danışma Kuramları, İlke ve Teknikler Ünitesi – PDR ÖABT
PDR ÖABT sınavında “Psikolojik Danışma: Kuram, İlke ve Teknikleri” ünitesi, alan bilgisi testinin bel kemiğini oluşturan temel konular arasında yer alır. Bu üniteden her yıl ortalama 10 soru gelmektedir. Özellikle kuramlar, terapötik beceriler, danışma süreci, ilişki ve teknikler kısmı ÖSYM’nin sıklıkla ölçmeyi tercih ettiği alanlardandır. Çoğu zaman sorular doğrudan bilgi temelli olabileceği gibi, vaka yorumlamaya dayalı şekilde de gelir. Bu nedenle sadece kavramsal bilgi değil, bu bilgilerin uygulamadaki yansımalarını da bilmek önemlidir.
Terapötik Beceriler ve Temel Yardımcı Teknikler
Psikolojik danışma süreci, yalnızca bilgi aktarımından ibaret olmayan, duygu, düşünce ve davranışların etkili bir şekilde ele alındığı dinamik bir etkileşim sürecidir. Bu sürecin başarısı büyük ölçüde, psikolojik danışmanın sahip olduğu terapötik becerilere bağlıdır. Terapötik beceriler, danışmanın danışanı anlama, ilişki kurma, destekleme ve süreci yapılandırma konusunda kullandığı teknik ve tutumlardır.
Aşağıda, psikolojik danışma sürecinde sıklıkla başvurulan bazı temel terapötik beceriler detaylı olarak açıklanmıştır:
Yakından İlgilenme (Attending Behaviors)
Tanım:
Danışmanın tüm dikkatiyle danışana yönelmesi, onun sözlü ve sözsüz mesajlarına odaklanmasıdır. Danışana “Buradayım, seni dinliyorum, seninle ilgileniyorum” mesajı verir.
Nasıl Sağlanır?
- Göz teması kurmak
- Bedenin danışana dönük olması
- Baş sallamak, duruşla ilgiyi göstermek
- Uygun yüz ifadeleri kullanmak
- Sessiz kalınması gereken yerlerde sessiz kalmak
Amaç:
Danışanda güvende hissetme, kabul edilme ve anlaşılma duygusu oluşturur. Terapötik ittifakı güçlendirir.
Konuşmaya Açık Davet (Invitational Leads)
Tanım:
Danışanı konuşmaya teşvik eden, açık uçlu ve yargılayıcı olmayan ifadelerle yönlendirmedir. Danışmanın, danışanın iç dünyasını daha rahat ve doğal şekilde ifade etmesini sağlaması amaçlanır.
Örnekler:
- “Bu konuda biraz daha bahsetmek ister misin?”
- “Ne hissettin o anda?”
- “Bunun senin için ne anlama geldiğini anlatabilir misin?”
Amaç:
Danışanın iç görü kazanması ve terapötik sürece katılımının artması sağlanır.
Asgari Düzeyde Teşvik (Minimal Encouragers)
Tanım:
Danışmanın, danışanı konuşmaya devam etmesi için sözel ya da sözsüz şekilde küçük teşviklerde bulunmasıdır.
Örnekler:
- “Hı hı”, “Evet”, “Anlıyorum”
- Başla onaylamak
- Kısa süreli onaylayıcı sessizlikler
Amaç:
Danışana ilgi gösterildiğini hissettirerek konuşma akışını sürdürmesini sağlar. Müdahaleci olmadan süreci destekler.
Duygu Yansıtması (Reflection of Feeling)
Tanım:
Danışanın ifade ettiği veya ifade edemediği duyguların danışman tarafından fark edilip yansıtılmasıdır.
Örnek:
Danışan: “Annem sürekli beni eleştiriyor, hiçbir zaman yeterli değilim.”
Danışman: “Bu durum seni oldukça incitiyor ve kendini değersiz hissetmene neden oluyor gibi görünüyor.”
Amaç:
Danışanın duygularını tanıması, kabul etmesi ve bunlarla başa çıkmayı öğrenmesi sağlanır. Empatik ilişki gelişir.
İçerik Yansıtması (Paraphrasing / Reflection of Content)
Tanım:
Danışanın söylediği düşünce ya da olayların, farklı ve özlü bir şekilde tekrar edilmesidir. Bu, danışmanın danışanı doğru anladığını gösterir.
Örnek:
Danışan: “Sınavdan düşük not aldım ve artık hiçbir şeyin anlamı yok gibi.”
Danışman: “Sınavdan aldığın not seni oldukça hayal kırıklığına uğratmış ve bu seni motivasyonunu kaybetmeye itmiş olabilir.”
Amaç:
Danışana duyduklarını geri sunarak kendi düşüncelerine dışarıdan bakmasını sağlamak ve danışmanın aktif dinleme yaptığını göstermek.
Terapötik beceriler, psikolojik danışmanın yalnızca bilgi sahibi bir uzman değil, aynı zamanda etkili bir ilişki kurabilen, duygu ve düşünceleri anlayabilen, yargılamayan bir destek sağlayıcı olmasını sağlar. Yukarıda yer alan beceriler, danışma sürecinde sıkça kullanılan temel teknikler arasında yer almakta olup, etkili bir danışma süreci için vazgeçilmezdir.
PDR ÖABT Sınav Bilgilendirmesi
Soru Sayısı: 50
Sınav Süresi: 75 dakika
Puanlama: 100 tam puan üzerinden değerlendirilir.
Soru Türü: 5 şıklı çoktan seçmeli sorular
Önemi: Milli Eğitim Bakanlığı’na (MEB) bağlı okullarda rehber öğretmen (psikolojik danışman) olarak atanmak isteyen adaylar için kritik bir sınavdır.
Daha önce 50 soru olan PDR ÖABT, 2019 yılında 75 soruya çıkarılmış, ancak 2024 itibarıyla tekrar 50 soruya düşürülmüştür. Bu değişiklikle birlikte konulara daha odaklı ve seçici sorular gelmesi beklenmektedir.
📌 PDR ÖABT Soru Dağılımı
- Temel Psikolojik Kavramlar (%16) – 8 soru
- Psikolojik Danışma: Kuram, İlke ve Teknikler (%20) – 10 soru
- Davranış ve Uyum Problemleri (%12) – 6 soru
- Bireyi Tanıma Teknikleri (%14) – 7 soru
- Bireyle ve Grupla Psikolojik Danışma (%14) – 7 soru
- Mesleki Rehberlik ve Kariyer Danışmanlığı (%12) – 6 soru
- Psikolojik Danışma ve Rehberlikte Araştırma ve Program Geliştirme (%8) – 4 soru
- Meslek Etiği ve Yasal Konular (%4) – 2 soru
📌 PDR ÖABT’ye Hazırlanırken Nelere Dikkat Edilmeli?
MEB’in ÖABT Konu Dağılımına Uygun Çalışma: 50 soruluk yeni sisteme göre konuların önem sıralamasına dikkat edilmeli.
Önceki Yılların Çıkmış Sorularını Çözme: 2013-2024 yılları arasındaki sorular analiz edilerek sık çıkan konular belirlenmeli.
Konu Tekrarı ve Not Tutma: Temel psikolojik kavramlar gibi ezber gerektiren konular için kısa notlar alınmalı.
Deneme Sınavları Çözme: Zaman yönetimi için deneme sınavları yapılarak eksikler belirlenmeli.
Güncel Kaynaklardan Çalışma: Güncellenmiş PDR ÖABT kaynaklarından çalışılmalı.