Okul psikolojik danışma ve rehberlik (PDR) hizmetleri, eğitim kurumlarının en dinamik ve en insani alanlarından biridir. Sadece öğrencilerin değil; öğretmenlerin, velilerin ve okul idaresinin de aktif katılımını gerektiren bu süreç, okulun psikososyal iklimini doğrudan etkiler. Rehberlik servisinden beklentiler, her paydaşın ihtiyaçlarına, rollerine ve yaşadığı deneyimlere göre farklılaşsa da nihai amaç, öğrencinin bütüncül gelişimini desteklemektir.Daha önce öğrencilerin rehberlik servisinden beklentileri ve öğretmenlerin rehberlik servisinden beklentileri başlıklı yazılarımızda bu iki grubun bakış açılarını ele almıştık.
Bu yazımızda ise odak noktamızı, velilerin ve okul idaresinin Okul PDR Hizmetlerinden beklentiler kısmına yöneltiyoruz. Çünkü okul PDR hizmetlerinin sürdürülebilirliği, yalnızca sınıf içi değil; okulun tamamında oluşan iş birliği kültürüyle mümkündür.
Öğrencilerin Beklentileri
Öğrenciler, rehberlik servisinden en temel düzeyde anlaşılmak, dinlenmek ve yönlendirilmek ister. Bu beklentiler, bireysel özelliklerine, gelişim dönemlerine ve yaşadıkları sosyal çevreye göre şekillenir. Örneğin, okul öncesi dönemde çocuklar için oyun temelli etkinlikler ve duygusal farkındalık çalışmaları öne çıkarken, lise kademesinde sınav kaygısı, meslek seçimi ve kimlik gelişimi gibi konular önem kazanır.
Bu konuya detaylı olarak “Öğrencilerin Rehberlik Servisinden Beklentileri Nelerdir?” başlıklı yazımızda değinmiştik. Öğrenciler rehber öğretmenlerinden bir “otorite” değil, güven duyabilecekleri bir rehber figürü olmasını beklerler. Samimi, ulaşılabilir, yargılamadan dinleyen bir danışman, öğrencinin hem akademik hem de duygusal gelişiminde fark yaratır.
Öğretmenlerin Beklentileri
Rehberlik servisinden beklentiler yalnızca öğrencilerle sınırlı değildir. Öğretmenler de sınıf yönetimi, öğrenci davranışları ve veli iletişimi gibi konularda rehberlik biriminden profesyonel destek bekler. Özellikle problem davranış gösteren öğrencilerle baş etme, dikkat eksikliği, kaygı, uyum problemleri gibi alanlarda rehberlik servisiyle iş birliği yapmak öğretmenler için büyük önem taşır.
“Öğretmenlerin Rehberlik Servisinden Beklentileri” başlıklı yazımızda belirttiğimiz gibi, öğretmenler için rehberlik servisi bir danışma ve dayanışma alanıdır. Öğretmen–rehberlik servisi iletişimi ne kadar güçlü olursa, okulun genel rehberlik etkinliği de o denli etkili olur.
Velilerin Rehberlik Servisinden Beklentileri
Veliler, çocuklarının gelişimini desteklemede okulun en önemli paydaşlarındandır. Bu nedenle rehberlik servisinden beklentileri oldukça kapsamlıdır. Öncelikle veliler, rehber öğretmenlerin çocuklarının duygusal, sosyal ve akademik gelişimini yakından takip etmelerini isterler. Özellikle okul öncesi ve ilkokul döneminde veliler, öğretmen ve rehberlik servisi arasındaki iletişimin güçlü olmasını bekler.
Veli açısından rehberlik servisi yalnızca sorun çözme yeri değil; bilgi ve farkındalık kazanma alanıdır. Aile içi iletişim, sınav kaygısı, teknoloji kullanımı, ergenlik dönemi gibi konularda yapılan seminerler, veli memnuniyetini artıran başlıca uygulamalardır.
Veliler ayrıca çocuklarının yaşadığı duygusal zorluklarda “etik ve gizlilik” ilkesine önem verir. Rehberlik servisinin aileyi suçlamadan, yargılamadan sürece dâhil etmesi, güven ilişkisinin temelini oluşturur.
Bunun yanı sıra birçok veli, rehberlik servisinden çocuğunun yönlendirilmesi konusunda profesyonel destek bekler. Hangi lise ya da üniversiteye gitmesi gerektiği, hangi meslek alanının uygun olduğu gibi sorular, özellikle ergenlik döneminde velilerin en sık danıştığı konular arasındadır. Bu noktada rehber öğretmen, sadece bilgi veren değil, aileyi doğru karar almaya yönlendiren bir rehber figür olmalıdır.
Veliler için bir diğer önemli beklenti de okul-aile iş birliğinin sürekliliğidir. Sadece problem olduğunda değil, her dönemde düzenli bilgilendirme ve iletişim beklenir. Bu nedenle PDR servislerinin veli bilgilendirme toplantıları, gelişim bültenleri ve aile katılımlı etkinliklerle bu bağı güçlendirmesi önemlidir.
Okul İdaresinin Rehberlik Servisinden Beklentileri
Okul yöneticileri, rehberlik hizmetlerinin okulun genel başarısına, iklimine ve düzenine katkı sağlamasını bekler. İdare açısından rehberlik servisi, sadece bireysel danışma değil; okulun psikososyal dengesini koruyan bir merkez işlevi görmelidir.
Okul idaresi, rehberlik servisinden öncelikle önleyici çalışmalar bekler. Disiplin olayları yaşandıktan sonra değil, yaşanmadan önce farkındalık oluşturacak seminerler, sınıf içi etkinlikler ve riskli gruplara yönelik tarama çalışmaları yapılması beklenir.
Ayrıca rehberlik servisi ile idare arasındaki iletişimde düzenli raporlama, gözlem paylaşımı ve ortak çözüm üretme kültürü öne çıkar. Yöneticiler, danışmanların yalnızca bireysel vakalarla değil, okulun genel gelişim hedefleriyle de uyumlu planlar yapmasını ister.
Bir diğer beklenti ise kurum ikliminin güçlendirilmesidir. Okul idaresi, rehberlik biriminden öğretmen motivasyonuna, öğrenci aidiyetine ve veli memnuniyetine katkı sağlayan projeler üretmesini bekler. Psikolojik danışmanların kriz yönetimi, akran zorbalığı, devamsızlık veya uyum problemleri gibi konularda aktif rol alması da yöneticilerin en sık dile getirdiği beklentilerdendir.
Son olarak, okul müdürleri ve idareciler, rehberlik servisinin mevzuata uygun, düzenli ve etik çalışmasını önemser. MEB Rehberlik Hizmetleri Yönetmeliği (2017) doğrultusunda yapılan planlamalar, idari kararların daha sağlıklı alınmasına destek olur.
Paydaşlar Arası İş Birliği Başarının Anahtarı
Veliler ve okul idaresi, rehberlik servisinin etkili işlemesinde iki kritik halkayı oluşturur. Velinin güveni ve idarenin desteği olmadan, okul PDR hizmetlerinin sürekliliği sağlanamaz. Bu nedenle her okulda rehberlik birimi; öğrenciyi, öğretmeni, veliyi ve idareyi bir araya getiren köprü işlevini üstlenmelidir.
MEB Rehberlik Hizmetleri Yönetmeliği, Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği yayınları ve Atalay Hoca PDR içeriklerinde de vurgulandığı gibi, rehberlik bir okulun kalbidir. Bu kalbin güçlü atması, tüm paydaşların aynı hedefte buluşmasıyla mümkündür.
📚 Kaynaklar:
Atalay Hoca PDR: “Öğrencilerin Rehberlik Servisinden Beklentileri Nelerdir?” ve “Öğretmenlerin Rehberlik Servisinden Beklentileri”
MEB Rehberlik Hizmetleri Yönetmeliği (2017)
Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği Yayınları Okul PDR Hizmetlerinden beklentiler