Meslek sahibi olmak isteyen gençler için çıraklık eğitimi, hem teorik bilgi hem de uygulamalı deneyim kazanmanın en etkili yollarından biridir. Millî Eğitim Bakanlığı (MEB)‘e bağlı Mesleki Eğitim Merkezleri (MESEM) üzerinden yürütülen bu sistem sayesinde öğrenciler hem eğitim alır hem de iş hayatına adım atarak gelir elde eder. Peki çıraklık belgesi nasıl alınır, süreç nasıl işler?
Çıraklık Eğitimi Nedir?
Çıraklık eğitimi, bir mesleği yerinde öğrenmek isteyen bireylerin Mesleki Eğitim Merkezlerine kayıt olarak, haftanın bir günü okulda teorik ders, kalan dört günü ise iş yerinde uygulamalı eğitim alarak mesleki yeterlilik kazandığı bir eğitim modelidir. Bu program, özellikle 9. sınıftan itibaren mesleki eğitim almak isteyen öğrencilere yöneliktir.
Çıraklık Eğitimi Kayıt Şartları Nelerdir?
Milli Eğitim Bakanlığı’nın resmî kaynaklarında belirtildiği üzere, çıraklık eğitimine başvurmak için bazı temel şartlar aranır:
- En az ortaokul (8. sınıf) mezunu olmak,
- 14 yaşını doldurmuş olmak (bu yaş bazı sektörlerde değişebilir),
- Bir iş yerinde ustalık belgesine sahip bir usta ile sözleşme imzalamak,
- Sağlık durumu, seçilen mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya elverişli olmak.
Başvuru için öğrenci velisiyle birlikte en yakın Mesleki Eğitim Merkezi’ne gidilerek kayıt işlemleri gerçekleştirilir.
Çıraklık Eğitimi Kaç Yıl Sürer? Çıraklık Belgesi Nasıl Alınır?
- Çıraklık süresi: 3 yıl
- Kalfalık süresi: 1 yıl
Toplamda, çıraklıktan ustalığa giden yol en az 4 yıl sürmektedir.
Çırak Öğrenciler Haftada Kaç Gün Çalışır?
- Haftada 1 gün Mesleki Eğitim Merkezi’nde teorik dersler alınır.
- Haftada 4 gün işletmede çalışılır.
Yani öğrenci, haftanın 5 günü aktif olarak meslek eğitimi içerisindedir. Hafta sonları genellikle tatildir, ancak sektörün yapısına göre farklılık gösterebilir.
Çıraklıkta Maaş ve Sosyal Haklar
MEB mevzuatına göre çırak öğrencilerin maaşları, asgari ücret üzerinden hesaplanır ve işletmeler tarafından ödenir:
- 9., 10. ve 11. sınıf öğrencileri: Asgari ücretin en az %30’u
- 12. sınıf öğrencileri: Asgari ücretin en az %50’si
Örnek:
2025 yılı için varsayımsal asgari ücret 20.000 TL kabul edildiğinde:
- 9-10-11. sınıf öğrencisi en az: 6.000 TL
- sınıf öğrencisi en az: 10.000 TL maaş alır.
Ayrıca:
- Tüm çırak öğrenciler, SGK kapsamında sigortalıdır.
- İş kazası ve meslek hastalıklarına karşı devlet güvencesindedirler.
- Devamsızlık sınırı aşılmadıkça, öğrenci hem okul hem de işletmedeki eğitimine devam eder.
Çıraklıktan Sonra Kalfalık ve Ustalık Süreci
Çıraklık eğitimi tamamlandığında öğrenciler, MEB tarafından yapılan yazılı ve uygulamalı sınavlara girer. Başarılı olanlar:
- Kalfalık Belgesi almaya hak kazanır.
- Ardından 1 yıl daha kalfalık eğitimi alarak ustalığa aday olabilir.
Kalfalık sürecinden sonra:
- Usta adayı, tekrar sınava tabi tutulur.
- Başarılı olanlara Ustalık Belgesi verilir.
Ustalık belgesi, kişiye kendi iş yerini açma hakkı kazandırır ve usta öğretici olabilmenin ilk adımıdır. Usta öğreticilik belgesiyle, başkalarına eğitim verme, kurs açma ya da MESEM bünyesinde görev alma imkânı doğar.
Kimler Çıraklık Eğitimine Başvurabilir? Çıraklık Belgesi Nasıl Alınır?
Çıraklık eğitimi için başvuru şartları:
- En az 8. sınıf mezunu olmak
- 14 yaşını doldurmuş olmak
- Sağlık durumu, seçilen mesleği yapmaya uygun olmak
- Ustalık belgesine sahip bir iş yeri ile çırak sözleşmesi imzalamak
Başvurular, en yakın Mesleki Eğitim Merkezi (MESEM) üzerinden şahsen yapılır.
Çıraklık Belgesi Nasıl Alınır?
Çıraklık eğitimi başarıyla tamamlandıktan sonra öğrenciye, Milli Eğitim Bakanlığı onaylı “Çıraklık Eğitim Belgesi” verilir. Bu belge, öğrencinin belirli bir meslekte teorik ve uygulamalı yeterliliğe ulaştığını gösterir. İlerleyen süreçte bu belge sayesinde kalfalık ve ardından ustalık belgelerine geçiş yapılabilir.
Çıraklık Eğitiminin Faydaları
- Erken yaşta bir meslek sahibi olma fırsatı sunar.
- Eğitim süresince sigorta ve maaş imkânı vardır.
- Mezuniyet sonrasında ustalık ve usta öğreticilik belgesine kadar ilerleme yolu açar.
- Teorik bilgiyi doğrudan uygulama ile pekiştirme şansı verir.
Lise Diploması ve Üniversite Hakkı
Mesleki Eğitim Merkezi programına kayıt olan çırak öğrenciler, bu eğitimi sürdürürken aynı zamanda açık lise programına entegre şekilde eğitim alırlar. Eğitimlerinin sonunda yalnızca bir mesleğe değil, bir lise diplomasına da sahip olurlar. Bu diplomayla birlikte, dileyen öğrenciler üniversiteye devam etme hakkına sahiptir.
Özetle Çıraklık Belgesi Nasıl Alınır? Çıraklık Eğitim Sürecini Hatırlatmak Gerekirse…
Çıraklık eğitimi; bir meslek edinmek, gelir kazanmak ve kariyer basamaklarını sağlam adımlarla tırmanmak isteyen gençler için büyük bir fırsattır. Bu süreç, MEB’e bağlı Mesleki Eğitim Merkezleri (MESEM) üzerinden yürütülmekte olup; hem eğitim hem de iş tecrübesini aynı anda kazandırmaktadır. Program, özellikle 14 yaşını doldurmuş ve bir meslek öğrenmek isteyen bireylere yöneliktir.
Çıraklık sürecinin devamı niteliğinde olan Kalfalık ve Ustalık belgeleri, bu yolda atacağınız bir sonraki adımlar olacaktır. Bu belgelerle ilgili detaylı bilgi almak isterseniz aşağıdaki bağlantılardan yazılarımıza ulaşabilirsiniz:
🔧 Kalfalık Belgesi Nasıl Alınır?
🔨 Ustalık Belgesi Nasıl Alınır?
Unutmayın; mesleki bilgi ve deneyim, sizi sadece işe değil geleceğe hazırlayan güçlü bir sermayedir.
Yorumlar 1